- Wyszomierz

Wyszomierz

22 grudnia 2019

Pochodzili z ziemi zakroczymskiej, następnie dostali nadanie ziemskie w ziemi nurskiej w miejscu zwanym Wyszomierz, potem przenieśli się w okolice Skibniewa, gdzie nową osadę nazwali właśnie Wyszomierz. Stamtąd przedstawiciele rodu przenieśli się tutaj i znowu nadali nowej siedzibie właśnie współczesną nazwę, bracia pieczętowali się herbem Rawicz. Transakcja kupna ziemi za 60 kóp groszy w okolicach Krynicy miała miejsce przed 1474 rokiem, za czasów Piotra Strumiłły starosty drohickiego. Prędota wziął dwie części, Grot jedną. W 1480 roku bracia otrzymali potwierdzenie tej transakcji w sądzie drohickim. Bracia przyjęli nazwisko Wyszomirski herbu Rawicz i byli notowani do roku 1484. Następnie mieszkali tu ich potomkowie tworząc niewielkie osiedle drobnoszlacheckie. W 1528 roku wystawili zaledwie dwóch konnych jeźdźców. W drugiej połowie XVI wieku wśród większych właścicieli wsi wymienia się Jaromira z Wyszomierza. Przez następne lata była to wioska zamieszkała przez drobnych szlachciców. Ta wieś była typową wsią zamieszkałą przez drobną szlachtę. Pełno tu było niewielkich drewnianych dworów. Budownictwo szlacheckie było głównie drewniane, poszyte słomą. Jednak obszernością i wyposażeniem starano się wyróżniać od chat chłopskich. W środku zazwyczaj była sień, a po bokach dwie izby, z których jedna była alkierzem. Wyposażenie w sprzęty było ubogie. Całość ogrodzona była płotem z chrustu lub żerdzi. W pobliżu takiego dworu były zazwyczaj chałupy o czterech izbach zwane czworakami. Mieszkali tam poddani chłopi i służba. Tak opisuje chaty ubogiej szlachty XVIII - wieczny pamiętnikarz J. Kitowicz „Ma/ę/ szlachty mieszkania nie różniły się od chłopskich chałup, snopkami częstokroć poszywane. W tym tylko różnica była, iż przed szlacheckim dworkiem musiały być koniecznie wrota wysokie, choć podwórze całe było płotem chruścianym ogrodzone, i druga, że dworek szlachcica miał dwie izby po rogach a sień w środku, gdy przeciwnie u chałupy chłopskiej sień jest z czoła a za nią izba, a w tyle komora". W 1827 roku w tej miejscowości notowano 13 domów i 63 mieszkańców. W 1867 roku miejscowość włączono do gminy Skupie Według danych z ostatnich lat XIX wieku nadal było tu 13 domów, ale już 155 mieszkańców. Tuż po I wojnie światowej powiat sokołowski był niezwykle zdewastowany. Wycofanie się wojsk rosyjskich w 1915 roku, okupacja niemiecka oraz najazd bolszewicki nie sprzyjały rozwojowi. Powszechne były kradzieże. W siedleckim archiwum zachowały się przykłady spraw sądowych z tamtych lat. W 1921 roku w tej miejscowości notowano 16 domów i 128 mieszkańców, w tym 2 prawosławnych i 4 Żydów 52.