- Dmochy-Rętki

Dmochy-Rętki

22 grudnia 2019

Ci którzy pozostali w pierwotnych siedzibach (koło Czyżewa) przyjęli nazwisko Pobóg. Pierwszych danych o istnieniu osiedla o nazwie Dmochy Rętki dostarczają spisy podatkowe z 1580 roku, wspomina się o tam miejscowości Reczki1. Kolejne dane o wsi pochodzą z akt sądowych Trybunału Lubelskiego z 1585 roku, w których czytamy: Stanisław, syn Zygmunta i Andrzej, syn Stanisława, dziedziczą na Retkach 1585 r2. Nazwa wsi pochodzi od słowa reczek, reczki czyli raczek, raczki3. Podobnie jak Dmochowscy, również Dmowscy utworzyli „okolicę szlachecką", czyli kilka wiosek w pobliżu siebie, posiadających wspólną nazwę, zamieszkałych przez drobną szlachtę. Jedną z wiosek takiej właśnie „okolicy szlacheckiej" były również Rętki. Podział Dmochów rozpoczął się zapewne jeszcze w końcu XV wieku. Mieszkali tu początkowo tylko Dmowscy herbu Pobóg, lecz z czasem notowano również innych: Jaruzelskich, Wężów, Remiszewskich, Nasiłowskich i innych (XVII - XVIII wiek). Zachowały się dane o kupnie i sprzedaży działów ziemi w tej okolicy. Wojciech, syn Łukasza, nabył 1729 r. część wsi Dmochy - Rogale, od Anny Dmowskiej. Syn jego Mikołaj, ur. 1741 roku (...) Marcin, syn Tomasza, nabył 1756 r. część Dmochów, od Rozalii Remiszewskiej, a z żony Salomei, syn jego Wawrzyniec, ur. 1751 r. (...). Kazimierz, syn Józefa, nabył 1784 r. część Dmochów, od Nasiłowskiej6. Dmochy Rętki zostały zaznaczone na mapie z końca XVIII wieku, nazywano je tak jak współcześnie. Na początku XIX wieku było to niewielkie osiedle, w 1827 roku notowano tutaj zaledwie 12 domów i 80 mieszkańców, jednak w następnych latach wioska podupadła. Dmochowski herbu Pobóg, natomiast osadnicy w tych okolicach nazwali swoje wioski również Dmochami, jednak używali już nazwiska Dmowski lub Dmoski herbu W 1882 roku naliczono 10 domów i 66 mieszkańców. Uprawiano tu 302 morgi ziemi1. Od 1867 roku miejscowość należała do gminy Kowiesy, była też od początku związana z parafią Rozbity Kamień. W 1921 roku liczyła 12 domów i 87 mieszkańców, czyli prawie tak samo jak 100 lat wcześniej. W okresie międzywojennym cieślą w tej wsi był T. Biernacki.