Wojewódki Dolne

• 
• 

22 grudnia 2019

Mieszkała tu drobna szlachta. Młodzi szlachcice budowali swoje domy w oddali od pierwotnych siedzib. W ten sposób szlachcice odróżniali się od chłopów, którzy mieszkali najczęściej w zwartych siedzibach. Jednak w ten sposób pierwotne siedziby szlacheckie dzieliły się na mniejsze siedziby. Tak też było z Wojewódkami, które w połowie XVI wieku podzieliły się na Wojewódki Panki, dziś Dolne i Wojewódki Wielkie (Górne). Taki podział miejscowości jest widoczny w spisie podatkowym z 1580 roku. W tymże spisie podatek z tej wsi płacili ślachetni Jan i Marcin z cześnikami swemi, dali z włók ziemskich 10, po gr 152. Przez następne wieki była to drobnoszlachecka wioska zamieszkała głównie przez Wojewódzkich herbu Awdaniec. Słownik Geograficzny zapisał taką informację: stąd pochodził Wojewódzki Jakub, obrońca Smoleńska w 1633 roku (wojna z Rosją 1632 - 1634). Zatem Wojewódzcy należeli do sławnych rycerzy. W końcu XVIII wieku notowano tutaj głównie Wojewódzkich oraz Krasnodębskich, Ślepowrońskich i Świniarskich. W 1827 roku w tej miejscowości istniało 21 domów ze 136 mieszkańcami. W tym czasie nadal dominowali Wojewódzcy. W archiwum w Siedlcach zachował się opis części szlacheckiej Walentego Wojewódzkiego z 1830 roku. W przeciągu XIX wieku nastąpiły wielkie zmiany w okolicy Wojewódek. Pierwotnie większe były Górne ( w 1827 roku 33 domy), lecz z czasem zaczęły upadać, wzrosło natomiast zaludnienie Wojewódek Dolnych, ze 136 mieszkańców w 1827 roku do 320 w 1895 roku, liczba domów w analogicznym okresie wzrosła z 21 do 41. Na początkach XX wieku było to nadal całkiem spora miejscowość. W 1921 roku było tu 46 domów i 339 mieszkańców, w tym 2 prawosławnych i 12 Żydów. Obecność Żydów wskazuje na istnienie drobnego handlu lub rzemiosła.